Als je in een onderneming investeert wil je ook weten of deze onderneming gezond is. Als dit niet zo is loop je het risico dat je de ingelegde gelden geheel of gedeeltelijk niet terug krijgt. Dit moet natuurlijk voorkomen worden. Maar hoe kom je er nou achter hoe gezond een beursgenoteerde onderneming is?

De gezondheid van een beursgenoteerde onderneming of een overheid wordt traditioneel afgegeven door Ratingbureaus. Dit zijn zeer machtige organisaties die proberen het risico van een onderneming in kaart te brengen door het afgeven van een rating. De rating geeft aan in welke mate de onderneming of een overheid in staat is om te voldoen aan zn financiële verplichtingen op zowel de korte als de lange termijn. Dit heet ook wel de kredietwaardigheid.

De Ratingbureaus worden ingeschakeld door de ondernemingen die een lening uitgeven en op de markt brengen. Hiervoor moeten zij een commissie betalen.

De 3 grootste Ratingbureaus zijn Moody`s, Standaard & Poors, en Finch. Zij geven de meeste ratings af. Maar hoe ziet zo`n rating eruit?

De beoordelingen zien er lichtelijk verschillend uit, maar eigenlijk komt het telkens op hetzelfde neer. De meest kredietwaardige ondernemingen of overheden krijgen de beste score, namelijk de "triple A" status. Als de kredietwaardigheid slechter is, gaat er een A af en wordt het dus Aa bij Standard & Poors en Finch. Moody`s gebruikt hiervoor Aa2. Minder kredietwaardige ondernemingen krijgen de B status. Nog mindere de C status. Dit gaat door tot de D status.

Bij een C of een D status wordt er algemeen gesproken over een "junk status". Dit houdt in dat de risico`s van niet terugbetalen dusdanig significant aanwezig zijn dat de uitgegeven leningen weining waard zijn.

De ratingen worden vaak aangepast op het moment dat er omtrent een onderneming of land extra informatie naar buiten komt.

Een ratingbureau probeert zo goed mogelijk in kaart te brengen of er risico`s verbonden zijn aan het investeren in een onderneming of land. Het systeem waarin dit gedaan wordt op dit moment vertoont enkele mankementen.

De onderneming of overheid die wordt beoordeeld betaalt namelijk het ratingbureau. Het ratingbureau zal hierdoor minder snel geneigd zijn om een slechte status toe te kennen aan diegene die het ratingbureau betaalt. Hierdoor ontstaat er een vorm van belangenverstrengeling.

Met name aan het begin van de kredietcrisis is gebleken dat het systeem van ratingbureaus niet voldeed om de risico`s in kaart te brengen. Tijdens deze periode zijn een aantal hypotheek gerelateerde obligaties op de markt gebracht die helemaal verkeerd beoordeeld zijn door de ratingbureaus.

Achteraf bleek namelijk dat deze obligaties lege hulsen waren met een zeer groot risico van wanbetaling van de uitgevende instelling. De kritiek op de ratingbureaus was niet alleen dat de rating verkeerd was, maar vooral dat de aanpassing van de rating te laat plaatsvond.

Dezelfde problemen zien we nu met leningen die zijn uitgegeven door landen die er financieel zeer slecht voorstaan. Een voorbeeld hiervan is Griekenland. Ook hiervan waren de rating te hoog. Echter is wel de vraag of dit te wijten is aan de ratingbureaus, aangezien er hier ook iets anders aan de hand was.

Griekenland heeft bijvoorbeeld zelf zijn financiële positie beter voorgehouden dan dat deze oorspronkelijk was.

verder naar deel 2